การแช่แข็งอสุจิ (Sperm Freezing)
ร่างกายของเพศชายจะเริ่มผลิตอสุจิเมื่ออายุได้ประมาณ 11-13 ปี และจะมีการสร้างอสุจิไปจนตลอดชีวิต อย่างไรก็ตาม คุณภาพและจำนวนตัวอสุจิจะลดลงเมื่อมีอายุมากขึ้น ส่งผลต่อความสามารถในการเจริญพันธุ์ ทำให้ประสบภาวะมีบุตรยากได้ ดังนั้น การแช่แข็งอสุจิ (Sperm Freezing หรือ Sperm Cryopreservation) จึงช่วยในการเก็บรักษาอสุจิที่มีความสมบูรณ์แข็งแรงไว้ได้นานหลายปี โดยไม่สูญเสียคุณภาพ และเป็นหนึ่งในทางเลือกสำคัญสำหรับผู้ชายที่ต้องการมีบุตรในอนาคต หรือในกลุ่มเพศชายที่มีโรคบางชนิดที่อาจส่งผลต่อคุณภาพของอสุจิเพื่อให้สามารถคงคุณภาพของอสุจิที่พร้อมสำหรับการปฏิสนธิได้ตลอดไป
การแช่แข็งอสุจิ หรือ Sperm Freezing คืออะไร
การแช่แข็งอสุจิ การแช่แข็งน้ำเชื้อ หรือ Sperm Freezing คือ กระบวนการแช่แข็งอสุจิที่ใช้ความเย็นในการเก็บรักษาและคงความสมบูรณ์ของอสุจิหรือน้ำเชื้อเพื่อนำมาผสมเทียมหรือใช้ปฏิสนธิกับไข่นอกร่างกายในภายหลัง โดยเมื่อเก็บน้ำเชื้อแล้ว แพทย์จะทำการวิเคราะห์ปริมาณ รูปร่าง และการเคลื่อนไหวของตัวอสุจิ น้ำเชื้อที่ได้มาจะถูกแบ่งไว้ในหลอดแก้วและถูกนำไปแช่แข็งภายใต้สภาวะอุณหภูมิ -196 องศาเซลเซียสจนกว่าจะนำมาใช้ โดยกระบวนการแช่แข็งอสุจินี้จะมีการดึงน้ำภายในเซลล์ออกเพื่อลดการเกิดผลึกน้ำแข็งในระหว่างการลดอุณหภูมิเพื่อป้องกันไม่ให้อสุจิได้รับความเสียหายจากผลึกน้ำแข็ง
ในระหว่างการแช่แข็งอสุจินี้ เชื้ออสุจิจะหยุดเคลื่อนไหว แต่ยังมีชีวิตอยู่และสมบูรณ์พร้อม ในกรณีที่ไม่พบตัวอสุจิในน้ำเชื้อ แพทย์อาจเก็บอสุจิโดยตรงจากอัณฑะด้วยวิธี PESA/TESE เพื่อเก็บอสุจิมาแช่เข็งได้
ดังนั้น ในเพศชายที่เสี่ยงมีภาวะการมีบุตรยาก มีโรคประจำตัวหรือโรคติดต่อร้ายแรงอื่น ๆ และในบางกรณีที่ยังไม่อยากแต่งงานแต่อยากมีบุตรในอนาคต โดยต้องการใช้อสุจิตอนที่ยังอายุน้อยเพื่อคุณภาพที่ดีกว่า การแช่แข็งอสุจิเอาไว้ใช้ในวันที่พร้อม จึงเป็นอีกทางเลือกที่ตอบโจทย์ความต้องการของหลายๆคนได้เป็นอย่างดี ซึ่งวิธีนี้อสุจิก็ยังคงมีคุณภาพตลอดระยะเวลาที่ทำการแช่แข็ง และสามารถนำมาเข้าสู่กระบวนการ ICSI หรือ IVF ในอนาคตได้
ขั้นตอนการแช่แข็งอสุจิ
- ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อทำการตรวจสอบประวัติ
- งดมีเพศสัมพันธ์หรืองดหลั่งอสุจิอย่างน้อย 2-3 วัน
- เจาะเลือดตรวจ Screening เบื้องต้น เพื่อคัดกรองภาวะของโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
- ทำความสะอาดอวัยวะเพศ ก่อนที่จะหลั่งน้ำเชื้อลงในภาชนะที่ทางคลินิกเตรียมไว้ให้ภายในห้อง
- เข้ามาในห้องพิเศษที่ทางคลินิกเตรียมไว้ เพื่อเก็บน้ำเชื้ออสุจิ
- เมื่อทำการหลั่งอสุจิเสร็จแล้ว (ปกติอสุจิจะมีปริมาณมากกว่า 15 ล้านตัว/1ซีซี) อสุจิจะถูกส่งตรงไปยังห้องปฏิบัติการน้ำเชื้อ (Andrology Lab) เพื่อทำการตรวจสอบความสมบูรณ์และวิเคราะห์คุณภาพอสุจิ ( Semen Analysis) ในห้องที่ได้มาตรฐาน ปลอดเชื้อ และมีการควบคุมอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสม พร้อมรอผลเพื่อยืนยันว่าสามารถทำการแช่แข็งได้
- นำอสุจิใส่สารป้องกันการเกิดผลึกน้ำแข็ง โดยใช้น้ำยา Cryoprotectant ที่มีความเข้มข้น เพื่อให้อสุจิคงสภาพที่สมบูรณ์และไม่ถูกทำลาย
- ทำการแช่แข็งด้วยวิธี vitrification โดยการลดอุณหภูมิลงอย่างรวดเร็วและนำอสุจิไปเก็บไว้ในถังไนโตรเจนเหลวที่ -196 องศาเซลเซียส เพื่อหยุดการเคลื่อนไหว และรอเวลานำออกมาใช้ในอนาคต
- วิธีการแช่แข็งอสุจิหรือการเก็บรักษาอสุจิ(Sperm Freezing)จะใช้เวลาประมาณ 30 นาที/บุคคล โดยจะสามารถเก็บอสุจิไว้ได้นานมากกว่า 20 ปี และเก็บไว้ได้ตลอดไปเท่าที่ยังมีไนโตรเจนเหลวแช่แข็งอยู่ โดยที่คุณภาพไม่มีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งอสุจิที่เก็บไว้นี้สามารถใช้ในการรักษาภาวะปัญหาด้านการเจริญพันธุ์ต่าง ๆ ในอนาคตได้
ผลจากการนำอสุจิแช่แข็ง(Sperm Freezing) มาใช้ เป็นอย่างไร?
ผลของการละลายอสุจิแช่แข็งและนำมาใช้นั้น พบว่าอัตราการอยู่รอดหลังจากละลายอสุจิสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในด้านของเทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์(Assisted Reproductive Technology: ART) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ซึ่งผลการวิจัยพบว่า ถึงแม้ว่าจะเก็บรักษาเชื้ออสุจิไว้นานมากกว่า 20 ปี เมื่อนำเอาอสุจิที่ทำการแช่แข็งไว้ไปใช้ ยังคงปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงสุดอยู่ และทารกที่เกิดจากการใช้อสุจิที่ผ่านการแช่แข็งไม่มีความแตกต่างจากทารกที่เกิดจากวิธีธรรมชาติเลย ทั้งในด้านน้ำหนักแรกคลอด ไม่พบความพิการ หรือความผิดปกติของโครโมโซม (Chromosome) ด้วยเช่นกัน
ข้อดีของการแช่แข็งอสุจิ
- ช่วยรักษาภาวะมีบุตรยาก
ช่วยเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ในระหว่างการทำเด็กหลอดแก้ว IVF การฉีดเชื้อผสมเทียม IUI โดยเฉพาะในกลุ่มเพศชายที่เริ่มมีอายุหรือมีภาวะมีบุตรยาก เช่น จำนวนตัวอสุจิน้อย ตัวอสุจิเคลื่อนที่ช้า หรือ มีภาวะทางร่างกายที่ส่งผลต่อการผลิตอสุจิ
- ช่วยคงสภาพตัวอสุจิก่อนเข้าสู่กระบวนการรักษาโรค
เป็นวิธีคงสภาพน้ำเชื้อในเพศชายที่ต้องเข้ารับการรักษาโรค เช่น มะเร็ง ซึ่งการทำเคมีบำบัดหรือฉายรังสีมักส่งผลต่อระบบสืบพันธุ์ ทำให้มีตัวอสุจิเหลือน้อยมากหรือไม่มีตัวอสุจิเหลืออยู่ในน้ำอสุจิเลย
- ช่วยเก็บสำรองอสุจิไว้ใช้เมื่อต้องการ
สำหรับเพศชายที่กำลังทำหมัน มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเจริญพันธุ์ หรือมีอาชีพอันตรายหรือมีความเสี่ยงสูง สามารถเก็บน้ำเชื้ออสุจิไว้เผื่ออนาคตได้
- ลดความวิตกกังวล
ช่วยลดความกังวลสำหรับผู้ที่กำลังเข้ารับการรักษาทางการแพทย์ที่อาจส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ หรือต้องทำงานในพื้นที่เสี่ยงหรือมีอันตราย ช่วยเพิ่มความมั่นใจว่าจะมีน้ำเชื้อที่ยังคงพร้อมใช้งานได้ในอนาคต
ทำไมต้องแช่แข็งอสุจิ
การแช่แข็งอสุจิหรือการแช่แข็งน้ำเชื้อคือวิธีในการเก็บรักษาอสุจิโดยการแช่แข็งในสภาวะอุณหภูมิต่ำ โดยคุณภาพของอสุจิที่เก็บรักษาไว้จะยังมีความสมบูรณ์อยู่ได้นานนับสิบปี จึงเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่วางแผนครอบครัวหรือต้องการมีบุตรในอนาคต ซึ่งอาจจะมีความไม่พร้อมบางประการอยู่ในปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มเพศชายที่เริ่มมีอายุมากขึ้น หรือมีพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อคุณภาพอสุจิและจำนวนของตัวอสุจิ ซึ่งอาจส่งผลให้ตัวอสุจิเคลื่อนไหวได้ไม่ดีหรือมีรูปร่างผิดปกติ เสี่ยงต่อการมีบุตรยาก ถือเป็นวิธีที่มีความเสี่ยงต่ำ มีความปลอดภัย และมีประสิทธิภาพสูง
การแช่แข็งอสุจิเหมาะกับใคร
- ผู้ที่ต้องการแช่แข็งอสุจิของตนเองเพื่อการมีบุตรในอนาคต
- ผู้ที่กำลังจะทำหมันและอยากเก็บอสุจิสำรองไว้เผื่อใช้ในอนาคต
- ผู้ที่อยู่ในระหว่างการทำ IVF หรือ IUI ซึ่งอาจไม่สามารถมาเก็บน้ำเชื้อในวันเดียวกับที่ฝ่ายหญิงทำการเก็บไข่
- ผู้ที่มีภาวะหลั่งอสุจิยากหรือมีจำนวนตัวอสุจิน้อยมาก
- ผู้ที่กำลังเข้ารับการรักษาทางการแพทย์ กำลังรักษาโรคมะเร็งที่ต้องเข้ารับการฉายแสง เคมีบำบัด ซึ่งส่งผลต่อระบบสืบพันธุ์ หรือการผ่าตัดที่อาจส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์
- ผู้ที่กำลังเข้ารับการบำบัดด้วยฮอร์โมนเทสโทสเทอโรนที่อาจส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์
- ผู้มีอาชีพอันตรายหรือนักกีฬาที่มีความเสี่ยงสูงหรือสุ่มเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เช่น ทหาร ผู้ปฏิบัติงานในอุตสาหกรรมการก่อสร้าง ผู้ที่ต้องทำงานกับเครื่องจักรกล เป็นต้น
ข้อควรปฏิบัติก่อนเข้ารับบริการแช่แข็งอสุจิ
- ตรวจเลือดเพื่อคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น โรคเอดส์ ซิฟิลิส ไวรัสตับบี
- งดมีเพศสัมพันธ์หรือหลั่งอสุจิเป็นเวลา 2-3 วันก่อนการเก็บน้ำเชื้อ แต่ไม่เกิน 7 วัน
- งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เหล้า บุหรี่ สารเสพติดก่อนเก็บและแช่แข็งน้ำเชื้อ
- หลีกเลี่ยงการแช่น้ำร้อน การอาบน้ำร้อนจัด การขี่จักรยานเป็นเวลานาน 1-2 เดือนก่อนเข้ารับบริการ
- หลีกเลี่ยงการสวมกางเกงชั้นในที่รัดแน่นเกินไป ซึ่งอาจทำให้จำนวนอสุจิและคุณภาพของอสุจิลดลง
- รักษาสุขภาพให้แข็งแรง ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ
- ทำใจสบาย หลีกเลี่ยงความเครียด
- หากมีจำนวนอสุจิน้อยเกินไป แพทย์อาจพิจารณาให้ยากระตุ้นก่อนเก็บอสุจิ
สามารถเก็บรักษาน้ำเชื้ออสุจิได้นานเท่าไหร่หลังจากการทำ Sperm Freezing
เมื่อน้ำเชื้อได้รับการแช่แข็งอย่างถูกวิธีที่อุณหภูมิ -196 องศาเซลเซียส ตัวอสุจิสามารถมีชีวิตได้นานหลายปี หรือตลอดไป โดยไม่สูญเสียความสามารถในการปฏิสนธิกับไข่
อัตราความสำเร็จของการแช่แข็งอสุจิ
อัตราความสำเร็จของการแช่แข็งอสุจิขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุของผู้ชาย คุณภาพของอสุจิ เทคนิคที่ใช้ และประสบการณ์ของแพทย์ โดยทั่วไปแล้ว อัตราความสำเร็จของการแช่แข็งอสุจิอยู่ที่ประมาณ 70-80%
ค่าใช้จ่ายในการแช่แข็งอสุจิ (Sperm Freezing)
การแช่แข็งอสุจิหรือแช่แข็งน้ำเชื้อมีราคาเริ่มต้นที่ประมาณ 7,000 บาท ซึ่งรวมถึงการคัดแยกและตรวจสอบคุณภาพอสุจิ การแช่แข็งอสุจิ ค่าธรรมเนียมการเก็บรักษาอสุจิเป็นเวลา 1 ปี นอกจากนี้อาจมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมขึ้นอยู่กับระยะเวลาในการเก็บรักษา
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการแช่แข็งอสุจิ (Sperm Freezing)
Q: ตัวอสุจิที่แช่แข็งไว้จะมีคุณภาพลดลงหรือไม่เมื่อเวลาผ่านไปหลายปี?
A: หากได้รับการเก็บรักษาอย่างถูกวิธี ตัวอสุจิจะยังคงคุณภาพและมีความสมบูรณ์เช่นเดียวกับในวันที่ทำการเก็บน้ำเชื้อ โดยอสุจิที่ผ่านกระบวนการแช่แข็งจะมีอัตราการรอดชีวิตประมาณร้อยละ 90 ขึ้นอยู่กับคุณภาพของอสุจิก่อนการแช่แข็ง ดังนั้น การคัดเลือกอสุจิที่มีความสมบูรณ์ เคลื่อนไหวได้ดีก่อนการแช่แข็งจะช่วยเพิ่มอัตราการรอดของอสุจิได้
Q: เมื่อต้องการใช้งาน จะมีวิธีละลายอสุจิอย่างไร?
A: เมื่อต้องการใช้อสุจิที่แช่แข็ง นักวิทยาศาสตร์จะทำการละลายอสุจิในอุณหภูมิที่เหมาะสมโดยใช้เทคนิคและขั้นตอนในห้องปฏิบัติการ จากนั้น แพทย์จะตรวจดูคุณภาพของตัวอสุจิและคัดเลือกวิธีปฏิสนธิที่เหมาะสมที่สุด เช่น การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) หรือ การฉีดเชื้ออสุจิเข้าสู่โพรงมดลูกโดยตรง (IUI)
Q: เด็กที่เกิดจากการใช้อสุจิแช่แข็งจะมีสุขภาพสมบูรณ์หรือไม่?
A: การใช้อสุจิที่เก็บรักษาไว้ด้วยการแช่แข็งไม่ได้เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะพิการแต่กำเนิด หรือทำให้อัตราการเกิดผิดปกติเมื่อเทียบกับการใช้อสุจิที่ไม่ได้ผ่านกระบวนการแช่แข็ง ดังนั้น ทารกที่เกิดจากอสุจิแช่แข็งจะยังคงมีสุขภาพที่ดี มีพัฒนาการตามวัยเช่นเดียวกับทารกที่ตั้งครรภ์ด้วยวิธีธรรมชาติ
Q: เริ่มทำเคมีบำบัดหรือฉายแสงแล้ว สามารถทำ Sperm Freezing ได้ไหม?
A: โดยส่วนใหญ่ จำนวนตัวอสุจิจะลดลงอย่างมากในระหว่างการรักษาด้วยเคมีบำบัดหรือรังสีบำบัด ทำให้ไม่สามารถทำการแช่แข็งอสุจิได้ อย่างไรก็ตาม หากเพิ่งเข้ารับการรักษาได้ไม่นาน ผู้รับบริการสามารถขอคำแนะนำและปรึกษาแพทย์ได้ ดังนั้น ทางเลือกที่ดีที่สุดจึงเป็นการแช่แข็งน้ำเชื้อก่อนเริ่มการรักษามะเร็ง
Q: แช่แข็งอสุจิจำเป็นแค่ไหน?
A: แม้ในกลุ่มเพศชายที่มีอายุน้อยหรือมีสุขภาพดี ไม่มีความเสี่ยงก็สามารถพิจารณาเก็บแช่แข็งอสุจิได้ เนื่องจากในอนาคต เราไม่มีทางทราบว่าจะต้องเจอกับสถานการณ์ฉุกเฉิน สภาวะสุขภาพ หรือความเสี่ยงใดที่อาจส่งผลต่อการเจริญพันธุ์ ดังนั้น การเก็บแช่แข็งน้ำเชื้อสำรองไว้จึงเป็นทางเลือกในการมีบุตร โดยเฉพาะการแช่แข็งอสุจิในช่วงที่มีสุขภาพดี มีร่างกายแข็งแรงที่สุด
Q: ทำ Sperm Freezing ที่ไหนดี?
A: ในการเลือกใช้บริการ Sperm Freezing ผู้ใช้บริการควรเลือกคลินิกที่เชื่อถือได้ ดำเนินการและให้คำปรึกษาโดยแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญด้านการเจริญพันธุ์ สามารถตอบทุกข้อสงสัยได้อย่างชัดเจน มีห้องปฏิบัติการทางการแพทย์ที่ได้มาตรฐานสากล รวมถึงใช้เทคโนโลยีการแช่แข็งน้ำเชื้อที่ทันสมัย
IVF Clinic
ข่าวล่าสุด